Bohdan Urbankowski

Bohdan Urbankowski (1943) - poeta, dramaturg, filozof; twórca i teoretyk ruchu Nowego Romantyzmu. Kierownik literacki Teatru im. Szaniawskiego w Płocku, wykładowca filozofii na WSEI w Warszawie. W latach 1992 – 2000 prezes odnowionego Związku Literatów Polskich. Prezes Ogólnopolskiego Klubu Poetów, Przewodniczący Rady Programowej Związku Piłsudczyków.
Urodzony w Warszawie, po Powstaniu wraz z rodzicami wywieziony do Durchlagru w Pruszkowie, po kilkumiesięcznej tułaczce – znalazł się na Śląsku. Do matury mieszkał w Bytomiu, gdzie debiutował jesienią 1957 roku jako laureat konkursu na opowiadanie ogłoszonego przez MRN i Polskie Radio. Nagrodzone Zadanie zostało wyemitowane w 1958 roku i zapoczątkowało krótkotrwałą współpracę autora z bytomskim radiowęzłem. Wyemitowane zostały m.in. audycje: Medalion i Rex, „zdjęty” Cmentarz na północy miasta. Większe sukcesy odnosił jako sportowiec wygrywając kilkakrotnie regionalne turnieje szermiercze (szabla, szpada, rzadziej floret) i zawody lekkoatletyczne (dysk, pchnięcie kulą oraz wielobój lekkoatletyczny juniorów).
Ukończył studia polonistyczne i filozoficzne na Uniwersytecie Warszawskim; poświęcona Dostojewskiemu praca doktorska doczekała się dwóch wydań książkowych (pt. Dostojewski - dramat humanizmów – 1978, 1994), fragmenty przetłumaczono na rosyjski. Po rozbiciu przez władze Konfederacji Nowego Romantyzmu związany z niepodległościowym nurtem opozycji, współredaktor pism i wydawnictw podziemnych (gł. KPN, „Solidarności” i Zw. Piłsudczyków), dziewięciokrotnie usuwany z pracy za działalność polityczną. Był m.in. wykładowcą filozofii, instruktorem sportowym, dziennikarzem i rozwozicielem węgla.
Urbankowski jest czterokrotnym laureatem konkursu na dramat współczesny za: Teatr Kaliguli (1973), Białe ogrody (1974) Jest pan wolny Herr Graf (1975), Trwa jeszcze bal (1986), oraz Nagrody Młodych za sztukę Mochnacki. Sny o ojczyźnie (1981); ma w dorobku scenariusze filmowe i telewizyjne (Nagroda im. Bohaterów Warszawy za O coś więcej niż przetrwanie i za dramat Powstańcy, poświęcony żołnierzom Powstania Warszawskiego - 1981), oraz osiem zbiorów wierszy, za które otrzymał m.in.: nagrodę za najlepszy debiut (W cieniu), nagrodę za najlepszy tom roku (Głosy), Nagrodę im. Słowackiego (12 XII1992, za Erotyk dla następcy, Galerię rzeźb pośmiertnych, III wyd. Głosów), Nagrodę i tytuł Księcia Poetów (1993 za IV wyd. „Głosów” oraz wybór wierszy i dramatów „Chłopiec, który odchodzi”), austriacką Premię Georga Trakla za rok 1992 (za „Głosy”, wręczona 17 III 1993).
W roku 1998 - za Listy o tolerancji zamieszczane w „Ziarnach” i za książkę o kulturze stalinizmu (Czerwona msza) - otrzymał Laur Posła Prawdy. Urbankowski jest także autorem dwóch syntez polskiej filozofii narodowej: Myśl romantyczna, Absurd - ironia – czyn (1981), książki o polskich nieortodoksyjnych socjalistach Kierunki poszukiwań (1981/83), rozprawy o tajemnicach życia i twórczości Mickiewicza (2002, nominowana do Nagrody Norwida w 2003 r.) oraz monografii o Piłsudskim, wydanej najpierw w drugim, potem w normalnym obiegu pt. Józef Piłsudski - marzyciel i strateg (Nagroda tygodnika „Nasza Polska” 2001). Książka Trzema drogami nadziei (2002) poświęcona życiu, twórczości literackiej i filozofii Karola Wojtyły, przetłumaczona na słowacki została wręczona papieżowi w wersji polskiej i słowackiej (Svätec) przez przew. parlamentu Pavla Hrušovského podczas pobytu Ojca Świętego na Słowacji - latem 2003. Dwukrotny laureat Nagrody im. Hulewicza - za autorską antologię poezji słowackiej Bóg dał mi słowo (2002) oraz za dwujęzyczny tom wierszy Ostrów Pieszczany (2004). Monografia Zbigniewa Herberta Poeta, czyli człowiek zwielokrotniony (2004) otrzymała Nagrodę Światowego Dnia Poezji w 2005 jako najlepsza książka poświęcona poezji.
Ostatnie publikacje: „Głosy” (2005, 2006 - wersja drukowana i multimed.) nominowana do Nagrody Norwida, Nagroda Hulewicza, Dojrzewanie (2009), Podróże (2010, Nagroda im. Broniewskiego, 2010).
Stypendysta Instytutu Piłsudskiego w N. Yorku i Fundacji Dembińskiego w Paryżu, dwukrotny delegat na zjazdy Ligi Antykomunistycznej (obok Rafała Gan – Ganowicza) w Paryżu i N. Jorku (1989, 1990); w roku 2000 kandydat środowisk niepodległościowych na stanowisko prezesa IPN. W 2002 otrzymał Nagrodę Miasta Płocka za Dramaty Płockie, w 2003 Nagrodę Sejmiku Mazowieckiego za „Dramaty Płockie” i wybór wierszy „Gra z czasem”.
Kawaler orderu POLONIA MATER NOSTRA EST (11 XI 2002), medalu „Solidarności” Zasłużony w walce o niepodległość i prawa człowieka 13 XII 1981 – 4 VI 1989 (wręczony 13 XII 2001), Medalu Piłsudskiego (11 XI 1995), oraz odznaki Zasłużonego Działacza Kultury - Za pracę w podziemnym ruchu wydawniczym 1982 – 89 (2001). Za działalność na terenie Mazowsza otrzymał kilka listów dziękczynnych, medal Zasłużony dla miasta Ciechanowa oraz Nagrodę Prezydenta Płocka.
Jego wiersze zostały przetłumaczone na kilka języków.